No mundo fálanse entre 4.000 e 6.000 linguas, delas, segundo as estimacións máis optimistas, o 50% corren perigo de extinguirse nos próximos cen anos e o 96% fálanas só o 4% da poboación mundial.
O número de falantes é un factor importante, pero non sempre é un bo indicador da saúde dunha lingua. As condicións óptimas que aseguran a vitalidade dunha lingua son complexas. O apoio institucional, a utilidade da lingua na esfera económica do país, a utilización nos medios de comunicación globais, o sentimento de fidelidade dos falantes cara á propia lingua e a consideración que estes teñen dela como símbolo identitario son factores tan ou máis esenciais.
O estudante lingüisticamente sustentable valora ás persoas e por iso non espera que se subordinen. Valora a diversidade, porque é unha persoa libre e sabe que a liberdade implica non renunciar a ser quen es. Valora o coñecemento, porque o fai máis libre e humano. O estudante lingüisticamente sustentable é consecuente, e por iso, o seu comportamento lingüístico vai a prol das persoas , da diversidade e do coñecemento.
Sé lingüisticamente sustentable: aposta pola diversidade.
1.- Sé respectuoso con todas as linguas.
Cando dis que unha lingua non che gusta, ou que non é útil ou importante, sen decatarte, estás a aplicar estes prexuízos ás persoas que a falan. Todas as linguas son iguais e todas son distintas.
2.- Observa e escoita: interésate polas linguas que te rodean.
Ás veces preto de ti fálanse linguas que nin sospeitas, que non sabes nin como se chaman. Moitas veces saber o nome destas linguas ou algunha palabra nelas é abondo para demostrares que aprecias a quen te rodea, que non che resulta indiferente. Di grazas a alguén na súa lingua e seguro que lle arrincarás un sorriso.
3.- Non teñas medo a aprenderes novas linguas, sempre serán as túas aliadas.
Moita xente pensa que unha lingua ou se fala ou non se fala, e que non hai termo medio, ou que para facer entrar unha lingua na cabeza antes debe saír outra. Aprender, pouco ou moito, unha lingua non significa esquecer outra, nin falala peor. Unha soa palabra pódeche resultar útil, e chegues ata onde chegues, un pouco é mellor que nada. Sempre gañarás.
4.- As linguas ábrenche novas perspectivas: non renuncies ás fontes de coñecemento que che ofrecen as distintas linguas.
Todas as linguas conteñen coñecemento e producen novo saber; non te limites ao inglés. Non ignores o que está escrito en linguas próximas. A miúdo descubrirás que as poder ler e entender moito máis do que cres, e que as boas ideas non teñen lingua, ou que todas as linguas teñen boas ideas. As distintas linguas expresan miradas distintas sobre a realidade. Aprender linguas distintas axudarache a ensanchar as túas miras.
5.- Dá voz aos minoritarios e escóitaos.
Entre todos os minoritarios constituímos unha maioría. Non contribúas a acentuar o desequilibrio lingüístico, non trates as linguas con poucos falantes como non che gusta que te traten a ti. Se podes elixir, dá prioridade a quen conta con menos altofalantes. Axúdaos a chegar a todas as partes e eles hanche axudar a ti.
6.- Non impoñas linguas dominantes, replanta linguas ameazadas.
Non fagas só de difusor das grandes linguas en detrimento das que teñen menos falantes. Procura interesarte pola lingua que pode extinguirse, verás que é útil e necesaria, e contribuirás con iso á reforestación lingüística.
7.- Un pequeno mercado pode ser unha gran porta.
É importante non confundires á audiencia potencial con real. Escribires ou falares nunha lingua de moitos falantes non é ningunha garantía de ser escoitado. En cambio, falares como quen temos máis preto faiche máis doado que che escoiten. O importante non é a cantidade de xente que podería entenderte, senón as persoas a quen de verdade lles dis algo. Cando Shakespeare escribía ós anglófonos non chegaban a seis millóns.
8.- Practica a diversidade lingüística cando te movas polo mundo.
Aproveita toda a riqueza e diversidade que o mundo che ofrece se o escoitas. Non vaias a Gales ou a Malta só a aprender inglés. Tenta falar as linguas dos lugares que visitas: canto menos agardan os teus interlocutores sentirche dicir cousas na súa lingua máis se alegrarán diso.
9.- Preserva o teu espazo de liberdade: a lingua non cha poden quitar se ti non queres.
As linguas non son cousas, non se estorban entre elas: non te deixes convencer do contrario. Seguramente ao longo da vida non sempre poderás falar na primeira lingua que aprendiches, pero sempre poderás mantela, é un coñecemento que che axudará a coñecer outras linguas. Non o esquezas: cantas máis linguas sabes, máis sabes da túa lingua e do mundo.
10.- Non exclúas a ninguén dunha lingua.
As linguas, sobre todo as pouco faladas ou pouco estendidas, crean vínculos invisibles, son sinais de benvida, transforman un estraño nun veciño. Non prives aos demais de aprenderen e de usaren a túa lingua. Non lles digas coa lingua que non son dos teus. En Galicia, por exemplo, anímaos sempre a que che falen tamén en galego: non os deixes ficar fóra. O galego é un pasaporte que non caduca, é para sempre.
USC. FACULTADE DE DEREITO
Ningún comentario:
Publicar un comentario